Nguyên nhân mất sữa ở mẹ sau sinh và giải pháp
Vì sao mẹ bị mất sữa sau sinh và phải làm gì để khắc phục, bài viết sau sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm nhé!
1. Cơ chế tiết sữa mẹ và bản chất của việc sữa mẹ mất dần
Để sữa mẹ tiết ra cần sự điều khiển của 2 hormone chính là Prolactin – tiết sữa và Oxytocin – phun sữa.
Prolactin – kích thích tuyến vú tiết ra nhiều sữa hơn
Khi bé bú mẹ sẽ giải phóng hormone Prolactin vào trong máu kích thích tuyến sữa sản xuất sữa cho bé bú. Hoặc đơn giản chỉ cần mẹ nghĩ đến con, nghe tiếng con khóc cũng tạo ra phản xạ giải phóng hormone này.
Prolactin được sản xuất nhiều hơn vào ban đêm và còn có tác dụng an thần, giúp mẹ ngủ ngon hơn.
Oxytocin – kích thích co bóp đẩy sữa ra ngoài
Tương tự việc sản xuất Prolactin, hormone Oxytocin cũng được giải phóng khi trẻ ngậm mút núm vú, kích thích sự co thắt ở mô nhỏ xung quanh ống dẫn sữa, đẩy sữa vào miệng bé. Oxytocin còn có tác dụng làm co bóp tử cung trong và sau khi sinh giúp tử cung co về kích thước ban đầu trước khi mẹ mang thai, hạn chế tình trạng xuất huyết sau sinh.
Như vậy, để đảm bảo lượng sữa cho con thì cần sản xuất 2 chất Prolactin và Oxytocin là hết sức cần thiết. Chúng còn là chìa khóa gắn kết tình mẫu tử, giúp mẹ khao khát được ở bên con. Tuy nhiên, 2 hormone này lại chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như dinh dưỡng, sức khỏe, tâm lý, thói quen sinh hoạt và cho bé bú của mẹ. Hàm lượng Prolactin giảm cũng là nguyên nhân mất sữa hoặc sẽ khiến sữa mẹ mất dần.
Vậy, những yếu tố ảnh hưởng đến việc sản xuất Prolactin và Oxytocin chính là nguyên nhân chính gây mất sữa ở mẹ.
2. Nguyên nhân mất sữa ở mẹ sau sinh và giải pháp
Nghỉ ngơi không đủ khiến cơ thể kiệt sức, tuyến sữa hoạt động kém dần
Sau thời gian mang thai 9 tháng và quá trình “vượt cạn” đã gần như lấy hết sức lực của mẹ nhưng đó chưa phải là tất cả. Khoảng thời gian chăm sóc bé sau sinh mới là áp lực lớn cho mẹ.
Mọi hoạt động của mẹ đều gắn chặt với bé. Nhiều mẹ gặp phải tình trạng mất ngủ, ngủ không đủ giấc do phải chăm sóc bé: ru ngủ, cho bé bú, thay tã, tắm,… hoặc do tính chất công việc phải làm việc sớm.
Chính tình trạng quá sức này là nguyên nhân mất sữa do hoạt động của tuyến sữa đang yếu dần đi.
Giải pháp:
Việc tiết sữa phụ thuộc khá nhiều vào việc tuyến yên tiết ra prolactin, mẹ cần nghỉ ngơi đầy đủ và cho con bú thường xuyên để kích thích tuyến vú và tuyến yên hoạt động.
Trẻ sơ sinh ngủ ít nhất 17-18 giờ mỗi ngày, mẹ nên tranh thủ thời gian để nghỉ ngơi và hồi phục sức khỏe nhé.
Dinh dưỡng không hợp lý gây mất sữa
Chế độ dinh dưỡng không đủ dưỡng chất, lo sợ thừa cân nên kiêng khem sớm, không để ý ăn phải những thực phẩm gây mất sữa như măng, cà muối, lá lốt,… là những nguyên nhân mất sữa ở nhiều bà mẹ.
Giải pháp:
Mẹ sau khi sinh cần bổ sung dưỡng chất đầy đủ để phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Mẹ không nên quá lo lắng đến cân nặng, chính việc cho bé bủ đủ, bú thường xuyên sẽ giúp mẹ giảm cân vô cùng hiệu quả.
Stress, trầm cảm
Đây là nguyên nhân mất sữa mà các mẹ sau sinh thường phải đối mặt. Chính sự áp lực, mệt mỏi, tổn thương về tinh thần khiến mẹ khí huyết kém lưu thông, kinh mạch trì trệ khiến cho việc tiết sữa bị ảnh hưởng.
Những mẹ gặp phải tình trạng trầm cảm sẽ khiến cơ thể suy yếu, không đủ dinh dưỡng để sản xuất sữa cũng như chất lượng sữa kém dần đi.
Hơn nữa, chính lúc này những lo lắng của mẹ quá mức khi chưa thấy sữa về hoặc thấy sữa ít khiến cho tình trạng sữa ít dần ngày càng trầm trọng.
Giải pháp:
Khi gặp vấn đề liên quan đến ít sữa mẹ nên nhanh chóng tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa và chữa trị. Không nên tự suy nghĩ, lo lắng thái quá ảnh hưởng đến cả sức khỏe cũng như đến lượng sữa tiết ra.
Do mẹ mắc các bệnh liên quan đến tuyến vú, bệnh rối loạn nội tiết
Một số bệnh liên quan đến tuyến vú như: tắc tia sữa, áp xe vú, viêm tuyến vú, nứt cổ gà nghiêm trọng, phẫu thuật ngực sau sinh,… đều ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa mẹ và là nguyên nhân mất sữa.
Giải pháp:
Nếu mẹ mắc phải các bệnh rối loạn nội tiết như bệnh tuyến giáp, thiếu máu, sót nhau thai,…sẽ ảnh hưởng đến các hormone estrogen, progesterone, prolactin – “chìa khóa” để tiết sữa mẹ. Đây cũng là lý do vì sao các bác sĩ luôn khuyên mẹ nên thận trọng sử dụng bất cứ sản phẩm nào có ảnh hưởng đến các hormone trong cơ thể bao gồm cả việc dùng thuốc tránh thai trong thời gian cho con bú.
Vắt sữa hoặc cho con bú không đúng cách
Vắt sữa hay cho con bú đúng cách sẽ kích thích tuyến sữa mẹ hoạt động giúp sữa về nhiều hơn và ngược lại, nếu mẹ thực hiện chúng không đúng cách sẽ là nguyên nhân mất sữa ở mẹ.
Giải pháp:
- Ôm con vào lòng, khuyến khích bé mở miệng và giữ hai tay sao cho môi bé ngậm chặt đầu ti của mẹ. Chú ý đừng để lưỡi bé cuốn vào trong mà phải nằm trên hàm dưới, đầu ti của mẹ nằm trên lưỡi bé để giúp bé bú thoải mái hơn.
- Cởi bớt quần áo của bé để tạo sự tiếp xúc giữa da mẹ và bé giúp quá trình bú của bé thuận lợi hơn.
- Khuyến khích trẻ đừng ngậm đầu ti mà nên ngậm cả núm vú để bú được nhiều hơn để tránh làm mẹ bị đau.
Mất sữa sau khi khi sinh ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn dưỡng chất vô cùng quý giá cung cấp cho con, đồng thời cũng ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý của mẹ. Việc tìm hiểu nguyên nhân mất sữa mẹ sẽ giúp mẹ có giải pháp khắc phục và đem về nguồn sữa dồi dào cho con.
Thanh Hoa
Lưu ý:
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.